Papa III. Boniface, yazının başlığında sayılan ana elementler arasına Floransa’yı da katarken isabetli bir yorum yapmış aslında.
Rönesans’ın başkentinin, 1300’lerin başından itibaren 200 yıl boyunca yaşadığı hareketli sanat ortamı, Floransa’ya kuşkusuz çok şey kazandırmış.
Sanatçıya, sanata, bilime verilen değer, hümanist akımın ortaya çıkışı, Leonardo da Vinci, Michelangelo, Boticelli gibi resim ve heykelin büyük ustaları, Dante, Boccacio gibi düşünür ve feylesoflar, Americo Vespucci gibi kaşifler yetiştiren bu dönem sadece Floransa için değil belki dünyanın geri kalanı için de çok şeyi değiştirmiş.
Ancak Floransa’nın tarihinde kara bir sayfa da yaşanmış.
Ronesans'a golge düşüren bu sayfayı biraz kurcalayalim.
***************
Savanarola’nın ateşle imtihanı
1400'lerin ortalarında anlı şanlı Medici ailesinin şatafatlı hükümdarlığı, yolsuzluklar ve mali sıkıntılar nedeniyle sarsılmaya başlamış. Rüşvet ve türlü skandallar almış yürümüş. Kent her anlamda çökmeye başlamış adeta...
İşte bu çalkantılı günlerde Girolamo Savanarola adlı radikal ve muhafazakar bir din adamı meydanı boş bulup iktidarı ele geçirmeye yeltenmiş. Başarılı olmuş da…
Etkili bir hatip olsa gerek, Rönesans döneminin zevk-ü sefasına kapılmış tatli hayat yaşayan Floransalıları yaydığı korkuyla etkilemeyi başarmış. Özellikle gay’lere tanıdığı toleransla bilinen Floransa, bu dönemde gay’ler için kabus gibi bir yer olmuş. Pek çok homoseksüel şehirden kaçmış. Günah sayılan her şeyden sanattan, lüks hayattan vazgeçilmiş, kitaplar, tablolar, paha biçilmez onlarca eser meydanlarda yakılıp yok edilmiş.
Peki sonra ne olmuş dersiniz?
Savanarola denen din adamı kılıklı şarlatan, bir zaman sonra Floransa halkına vaat ettiği cenneti bir türlü getirememiş ve insanların güvenini hızla kaybetmeye başlamış.
Floransa, ondan kurtulmanın yolunu dahiyane bir çözümle bulmuş: Mucizeler gerçekleştirdiğini söyleyen bu adamı ateşle sınayarak ondan kurtulmaya karar vermişler. Sözüm ona Savanarola, kazığa bağlanıp yakılacak ve iddia ettiği gibi bir aziz ise zaten bir şey olamayacakmış. Tabi bunu duyar duymaz kentten kaçmaya çalışan Savanarola yakalanarak kent meydanında idam edilmiş ve 1498’den başlayarak Floransa yine Mediciler’le birlikte yoluna devam etmiş.
Savanarola’nın yakılarak idam edildiği Piazza della Signoria.günümüzde kentin önemli turistik noktalarından biri. Savanarola’nın küllerinin savrulduğu Arno Nehri ise bugün nazlı nazlı salınıyor ve kanoculara ev sahipliği yapıyor.
Not: Üstteki fotoğraflar: Fra Bartolomeo tarafından yapılan Savanarola portresi ve Piazza della Signoria'daki yakılma anının temsili resmi.
